सिंधुदुर्ग किल्ल्याची संपूर्ण माहिती | Sindhudurg Fort Information in Marathi
महाराष्ट्र राज्यातील मालवण येथील अरबी समुद्रातील बेटाच्या किनाऱ्यावर सिंधुदुर्ग किल्ला नावाचा एक जुना किल्ला आहे. ४८ एकर क्षेत्रफळ असलेल्या या भव्य किल्ल्याच्या प्रचंड भिंती समुद्राच्या गर्जना लाटांच्या विरुद्ध उभ्या आहेत. किल्ल्याचा मुख्य दरवाजा इतका लपलेला आहे की बाहेरून तो ओळखता येत नाही.
मराठ्यांच्या साधनसंपत्ती आणि नियोजनाचे एक उत्तम उदाहरण म्हणजे सिंधुदुर्ग किल्ला. त्याच्या ऐतिहासिक महत्त्वाव्यतिरिक्त, आजूबाजूच्या परिसराच्या नैसर्गिक सौंदर्यामुळे हा शक्तिशाली किल्ला एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे. हा किल्ला शक्तिशाली अरबी समुद्राच्या मध्यभागी थेट स्थित असल्याने एक मनमोहक दृष्टीकोन देतो. या आकर्षणांमुळे हा किल्ला दरवर्षी हजारो पर्यटकांना आकर्षित करतो.

सिंधुदुर्ग किल्ल्याचा इतिहास | History of Sindhudurg Fort
मालवण सिंधुदुर्ग किल्ल्यापासून थोड्या अंतरावर आहे. याव्यतिरिक्त, किल्ल्यावर जाण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे बोटीद्वारे कारण तो समुद्रावर आहे. १६६४ मध्ये, किल्ला बांधण्यात आला. ४८ एकर क्षेत्रफळावरून हा किल्ला किती व्यापक आहे याचा अंदाज तुम्ही लावू शकता. सिंधुदुर्ग किल्ल्याची बांधणी आणि देखभालीची संपूर्ण जबाबदारी हिरोजी इंदुलकर यांच्यावर सोपवण्यात आली. सिंधुदुर्ग किल्ला बांधण्यासाठी हिरोजी इंदुलकर यांनी ३०० पोर्तुगीज वास्तुविशारद आणि ३००० कामगारांसोबत काम केले.
संपूर्ण किल्ला हिरोजी इंदुलकर यांनी तीन वर्षांत बांधला आणि १६६७ मध्ये तो पूर्ण झाला. याव्यतिरिक्त, छत्रपती शिवाजी महाराजांनी हिरोजींना अधिकार दिला, ज्यांनी किल्ला उच्च दर्जाचा बांधला. किल्ल्याचा पाया सुमारे ७००० लोखंडी तुकड्यांचा वापर करून घातला गेला. अनेकांच्या मते, त्यावेळी सिंधुदुर्ग किल्ल्याच्या बांधकामासाठी एक कोटी खर्च आला.
सिंधुदुर्ग किल्ल्याची रचना | Structure of Sindhudurg Fort
स्थानिक संसाधनांचा सर्वोत्तम वापर करणारी सिंधुदुर्ग किल्ल्याची अटळ अभियांत्रिकी ही त्याची सर्वात मोठी ताकद आहे. किल्ला बांधण्यासाठी वापरले जाणारे प्राथमिक साहित्य गुजरातमधील वाळू होते आणि किल्ल्याचा पाया घालण्यासाठी शेकडो किलो शिसे वापरले गेले. किल्ल्यातील संकुलात ३ किलोमीटर लांबीचा रस्ता आहे आणि तो ४८ एकरचा विस्तृत क्षेत्र व्यापतो.
सिंधुदुर्ग किल्ल्याच्या भिंती १२ फूट जाड आणि ३० फूट उंच आहेत, ज्यामुळे त्यावर चढणे जवळजवळ अशक्य आहे. किल्ल्याचा मुख्य दरवाजा अशा प्रकारे बांधलेला आहे की बाहेरून ओळखणे अशक्य आहे. त्याच्या ४२ स्थिर बुरुजांव्यतिरिक्त, सिंधुदुर्ग किल्ला पद्मगड, राजकोट आणि सर्जेकोटसह इतर लहान किल्ल्यांनी वेढलेला आहे. याव्यतिरिक्त, किल्ल्याच्या परिघाच्या आत मराठा वीर छत्रपतींना समर्पित एक साधे मंदिर आहे.
सिंधुदुर्ग किल्ल्यावरील दृश्ये | Views from Sindhudurg Fort
याव्यतिरिक्त, सिंधुदुर्ग किल्ला ४८ एकर आकाराचा आहे, त्यामुळे तुम्हाला अनेक मनोरंजक वस्तू दिसतील ज्या निःसंशयपणे छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या त्या काळातील आठवणींना उजाळा देतील. किल्ल्याच्या आत काही ठिकाणांची यादी खाली दिली आहे. ती यादी वाचल्यानंतर तुम्हाला किल्ल्यातील प्रत्येक ठिकाण पहावे लागेल.
शिवमंदिर:
किल्ला एक्सप्लोर करताना, तुम्हाला निःसंशयपणे शुभ मंदिरातील शिवमंदिर दिसेल, ज्यामध्ये छत्रपती शिवाजी राजेंची मूर्ती आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या प्रत्येक किल्ल्यामध्ये एक शिवमंदिर आहे हे तुम्हाला माहिती असले पाहिजे.
गोड्या पाण्याची विहीर:
हे ठिकाण गोड्या पाण्याची विहीर म्हणून ओळखले जाते कारण मला खात्री आहे की तिथले पाणी खरे आणि पिण्यासाठी सुरक्षित आहे. तथापि, हे सर्व खारे पाणी असूनही किल्ल्याला गोड पाणी मिळेल.
प्रवेश:
तुम्ही किल्ल्याजवळ गेल्यास किंवा त्यात प्रवेश केला तर तुम्हाला प्रवेशद्वार देखील दिसेल.
बुरुज:
उदाहरणार्थ, मंदिर आणि बुरुजच्या प्रवेशद्वारावर वस्तू आहेत. तुम्ही बुरुजांवर देखील जाऊ शकता, जे संपूर्ण पर्वतरांगांचे दृश्य देतात.
याव्यतिरिक्त, तुम्ही किल्ल्याच्या इतर भागांना भेट देऊ शकता जर तुम्ही त्यांना पाहिले तर.
सिंधुदुर्ग किल्ल्यात प्रवेशाचा खर्च | Entry fee to Sindhudurg Fort
ऑफलाइन सिंधुदुर्गात प्रवेश करण्यासाठी किती खर्च येतो? आमच्या गुगल सर्चवरून असे दिसून येते की आम्हाला २०० रुपयांचे तिकीट खरेदी करावे लागेल. किल्ल्यावर जाण्याचा सर्वात महागडा मार्ग म्हणजे बोटीद्वारे, म्हणून एक चांगली बोट निवडा. याव्यतिरिक्त, जर प्रवेश शुल्क असेल तर ते भारतीय नसलेल्यांसाठी जास्त आणि भारतीयांसाठी कमी आहे.
सिंधुदुर्ग किल्ल्याचे कामकाजाचे तास | Working hours of Sindhudurg Fort
जर तुम्ही यवतमाळमध्ये सुट्टी घालवण्याचा विचार करत असाल तर तुम्हाला तेथील हवामानाची माहिती असणे आवश्यक आहे. तुम्हाला आढळेल की सिंधुदुर्ग किल्ला सकाळी नऊ वाजता उघडतो तेव्हा तो उघडतो. म्हणून, वेळेवर आणि गर्दीशिवाय किल्ला पाहण्यासाठी, तुमच्या भेटीच्या दिवशी रात्री नऊ वाजण्यापूर्वी पोहोचणे आवश्यक आहे. याव्यतिरिक्त, किल्ला रात्री नऊ वाजता उघडल्यानंतर संध्याकाळी पाच ते सहा वाजेपर्यंत खुला असतो.
सिंधुदुर्ग किल्ल्यावर कधी जायचे? | When should you visit Sindhudurg Fort?
फेब्रुवारी ते मे हे महिने सिंधुदुर्ग किल्ला पाहण्यासाठी निःसंशयपणे आदर्श काळ आहेत. या उष्ण हंगामात तुम्ही किल्ला आणि लगतच्या समुद्रकिनाऱ्यांना भेट देऊ शकता, ज्यामुळे तो पाहण्याची आवड वाढेल.
हे पण वाचा: प्रतापगड किल्ल्याची संपूर्ण माहिती